الگوی بهینه نظام گمرکی مبتنی بر اقتصاد مقاومتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیأت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران

2 دکتری مدیریت راهبردی و معاون نظارت و حقوق گمرک

3 عضو هیئت علمی ورییس دانشکده امنیت ملی دانشگاه عالی دفاع ملی

4 دکتری مدیریت راهبردی دانشگاه عالی دفاع ملی و نویسنده مسئول

چکیده

امروزه با توجه به شرایط داخلی و  بین‌المللی ایران از جمله تحریم اقتصادی، ضرورت بهبود کسب­وکار بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود. یکی از مهم‌ترین بخش‌های سند چشم‌انداز بیست­ساله جمهوری اسلامی ایران، بخش اقتصادی آن است. برای دست یافتن به جایگاه اول اقتصادی در منطقه، می‌بایستی شاخص­های کسب­وکار ارتقاء یابد. شاخص تجارت فرامرزی یکی از شاخص‌های مهم برای ارزیابی وضعیت محیط کسب‌وکار و تعیین جایگاه یک کشور در مقایسه با سایر کشورهای رقیب است. در شاخص تجارت فرامرزی، ایران از رتبه 87 در سال 2007 با یک‌روند کاملاً نزولی و با 66 پله سقوط به رتبه 153 در سال 2014 رسیده است؛ هدف این تحقیق ارائه راه­کارهای بهبود محیط کسب­وکار با تأکید بر شاخص تجارت فرامرزی و با رویکرد اقتصاد مقاومتی است. این تحقیق توسعه­ای و کاربردی که با استفاده از روش‌های کمّی و کیفی روش پژوهش مورد استفاده آمیخته می‌باشد. نتایج تحقیق 8 راه­کار اساسی و 7 پیشنهاد برای بهبود محیط کسب­وکار با تأکید بر شاخص تجارت فرامرزی با رویکرد اقتصاد مقاومتی در ج.ا.ایران را نشان می‌دهد.

کلیدواژه‌ها


  • الف) منابع دینی 

    • قرآن کریم، ترجمه­های: مهدی الهی قمشه‌ای، مکارم شیرازی.
    • امام خامنه‌ای(مدظله‌العالی)، مجموعه بیانات، قابل دسترسی در: irwww.

     

    • آیت­الله جوادی آملی، معضل مدیریت سفیهان، اقتصاد مقاومتی در منظر آیت­الله جوادی آملی، فصلنامه تخصصی علوم انسانی، ویژه­نامه اقتصاد مقاومتی، زمستان 1393، 37-30.

    ب) منابع فارسی

    1- کتب تألیفی و ترجمه­ای

    • بنایی، رضا،(1386)، آشنایی با مقررات گمرکی و ترخیص کالا، چاپ هفتم، تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهش­های بازرگانی.
    • تفضلی، فریدون، کامبیز هژبر کیانی، الهام غلامی، جواد نوبخت، (1395)، بررسی وضعیت عملکرد گمرک جمهوری اسلامی ایران از منظر حکمرانی خوب، تهران: گمرک جمهوری اسلامی ایران.
    • حسینی میرزا حسن، (1391)، مدیریت صادرات و واردات، چاپ چهارم،تهران: دانشگاه پیام نور.
    • سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی
    • عربی، حسین، (1392)، اقتصاد مقاومتی در بیانات مقام معظم رهبری، فصلنامه سیاست کلان، ویژه­نامه اقتصاد مقاومتی، سال دوم، شماره دوم، صفحات 26-9.
    • قانون امور گمرکی مصوب 1390 مجلس شورای اسلامی ایران، (1395)، تهران: انتشارات دارا.
    • قانون بهبود مستمر محیط کسب­وکار مصوب۱۳۹۰.
    • قوانین برنامه­های توسعه اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی.
    • کرباسیان، مسعود، (1394)، تعالی سازمانی مطالعه موردی گمرک، تهران: نشر چشمه.
    • میدری، احمد، (1376)، توصیه­ها و رهنمودهایی برای کارایی تجاری،‌کنفرانس توسعه و تجارت سازمان ملل متحد، تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهش­های بازرگانی.
    • نظام مدیریت استراتژیک وزارت امور اقتصادی و دارایی.
    • یوسفی، محمد، (1395)، برنامه­های مدرن گمرک در قرن 21، تهران: گمرک جمهوری اسلامی ایران.

    2- مقالات

    • آل اسحاق، یحیی، نبی­ا­­له دهقان، داوود دانش­جعفری، الیاس نادران و علیرضا مقدسی، (1396)، ارائه الگوی راهبردی اداره امور بازرگانی و تجارت خارجی بر اساس گفتمان ولایت فقیه حضرت امام خمینی(ره) و حضرت امام خامنه­ای (مدظله العالی)، قانون اساسی و تجارب نظام ج.ا.ا، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات بین رشته­ای دانش راهبردی، سال هفتم، شماره 27، صفحات 70-30.
    • امینی، علیرضا، (1393)، ارزیابی و تحلیل محیط کسب­وکار اقتصاد ایران 2014-2000 ، ماهنامه مجله اقتصادی، شماره­های1 و 2، صفحات 60-27.
    • رضایی پورمحمد، (1391)، موانع بهبود شاخص تجارت فرامرزی در ایران ماهنامه مجله اقتصادی شماره 1، فروردین 1391 : صفحات 168-159.
    • کارگروه تحولات اقتصادی ریاست جمهوری، (1387)، گزارش پشتیبان طرح تحول اقتصادی در نظام گمرک، گزارش شماره 4، ویرایش اول.
    • کریمی تکانلو، زهرا ، سید کمال صادقی، مریم ستاری، (1393)، مطالعه عوامل تأثیرگذار بر فضای کسب­وکار در ایران، ماهنامه مجله اقتصادی، شماره­های1 و 2، صفحات 26-5.
    • قورچیان نادرقلی، مسعود کرباسیان، (1386)، بررسی نظام مدیریت سازمان گمرک­های جهان در قرن بیست­ویکم به منظور ارائه مدل مناسب در کشور، پژوهشنامه اقتصادی، شماره 25، صفحات 74 – 47.

    3- گزارشات پژوهشی

    • گمرک ج.ا.ایران، (1396-1390)، دفتر آمار و فناوری اطلاعات و ارتباطات، آمار تجارت خارجی، ترانزیت و مسافری سالهای(1396 -1390 .(

    ج -منابع خارجی