تصمیم‌گیری چند شاخصه با نگرشی راهبردی برای جمهوری اسلامی ایران بر اساس علم و فناوری و بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 سید نصیب اله دوستی مطلق، عضو هیات علمی و استادیار دانشگاه عالی دفاع ملی، نویسنده مسئول

2 پژوهشگر دانشگاه عالی دفاع ملی

چکیده

امروزه، کشورها به دنبال توسعه علم و فناوری هستند، زیرا که از این طریق می‌توانند ثروت تولید کنند و قدرتی پایدار داشته باشند. ازاین‌رو، اسناد بالادستی کشورها تأکید بر توسعه علم و فناوری دارند. به همین ترتیب، در اسناد بالادستی جمهوری اسلامی ایران نیز به توسعه علم و فناوری تأکید شده است. ازآنجایی‌که کشورهای توسعه‌یافته در علم و فناوری پیشتاز هستند، دغدغه‌ای به وجود می‌آید که کشورهای درحال‌توسعه بدون در نظر گرفتن ظرفیت و زیست‌بوم خود به‌منظور توسعه علم و فناوری به تقلید روی بیاورند. از سوی دیگر، بیانیه گام دوم انقلاب به‌عنوان سندی بالادستی برای اجزای نظام، توسط رهبر معظم انقلاب به‌منظور تبیین دستاوردها و توصیه‌هایی برای ساخت ایران نگارش شده است. یکپارچه‌سازی توسعه علم و فناوری از طریق قابلیت‌های قدرت ساز و فناوری‌های برتری ساز، با بیانیه گام دوم انقلاب، نه‌تنها منجر به پیشرفت کشور می‌شود بلکه منجر به رفع دغدغه مذکور برای جمهوری اسلامی ایران می‌گردد. به همین دلیل، ضروری است تا تصمیمات راهبردی بر اساس بیانیه گام دوم انقلاب و توسعه علم و فناوری اتخاذ شود. در این راستا، با استفاده از روش‌های تصمیم‌گیری چند شاخصه می‌توان چنین تصمیماتی را اتخاذ کرد. اگرچه روش‌های عمومی برای اتخاذ چنین تصمیماتی با چالش‌هایی مواجه هستند. در این مقاله متناسب با موضوع علم و فناوری و موضوع بیانیه گام دوم انقلاب، روش‌هایی برای تصمیم‌گیری توسعه داده می‌شود که چالش‌های روش‌های عمومی را نداشته باشد و از طرف دیگر بتواند ارتباطی مؤثر بین این دو موضوع ایجاد کند.

کلیدواژه‌ها


امام خامنه‌ای، س، ع. (1397). بیانیه گام دوم انقلاب خطاب به ملت ایران. صفحه 1-12.
ترابی، س، ع. باقرصاد، م. جیحونیان، م. (1396). روش‌های تصمیم‌گیری چند معیاره با نگرشی کاربردی. انتشارات دانشگاه تهران، ویرایش دوم، 252 صفحه.
زاهدی، ش. اسماعیلی، ه، ا. حاجی حسینی، ح. واعظی، ح. (1390). تنگناها و راهکارهای کلان توسعه تکنولوژی در ایران. چشم‌انداز مدیریت دولتی، شماره 7. صفحه 29-9.
فرقانی، ع. (1389). سنجش توانمندی فناوری در سطح ملی، موردمطالعه کشور ایران. فصلنامه توسعه تکنولوژی صنعتی، شماره 15. صفحه 13-6.
محمودآبادی، م. (1397). مدل‌های نوین تحلیل پوششی داده‌ها. انتشارات دانشگاه یزد، 256 صفحه.
مقیمی، محمد. (1397). بیانیه گام دوم انقلاب، رهنامه پیشرفت ایرانی-اسلامی. فصلنامه علمی- پژوهشی مدیریت اسلامی. شماره 3. صفحه 14-6.
Alinezhad, A. & Khalili, J. (2019). New methods and applications in multiple attribute decision making. Springer nature Switzerland, 227. https://doi.org/10.1007/978-3-030-15009-9
Archibugi, D., & Coco, A. (2004). A New Indicator of Technological Capabilities for Developed and Developing Countries (ArCo), World development, 32(4), 629–654. https://doi.org/10.1016/j.worlddev.2003.10.008
Archibugi, D., Denni, M., & Filippetti, A. (2009). Technological Forecasting & Social Change synthetic indicators. Technological Forecasting & Social Change, 76(7), 917-931. https://doi.org/10.1016/j.techfore.2009.01.002
Charnes, A., Cooper, W. W., Lewin, A.Y., Seiford, L. M. (1994). Data envelopment anlysis: Theory, methodology, and apllications. Springer Netherlands, 1st Edition, 513 pages.
Filippetti, A. Peyrache, A. (2011). The Patterns of Technological Capabilities of Countries : A Dual Approach using Composite Indicators and Data Envelopment Analysis. World Development, 1108-1121. https://doi.org/10.1016/j.worlddev.2010.12.009
Kao, C. (2017). Network data envelopment analysis: Foundations and extentions. Springer, 1st Edition, 443 pages.
Klijn, E, H and Koppenjan, J. (2016). Governance networks in the public sector. Routledge, 1st edition, New York. 374 pages.
Klimberg, K, R., & Ratick, S, J. (2008). Modeling data envelopment analysis (DEA) efficient location/allocation decisions. Computers and Operations Research, 35, 457-474.
Purvis, B., Mao, Y. & Robinson, D. Three pillars of sustainability: in search of conceptual origins. Sustain Sci 14, 681–695 (2019). https://doi.org/10.1007/s11625-018-0627-5
Wagner, C., Horlings, E., Dutta, A. (2015). Can science and technology capacity measured?. arXiv.
Wollmann, D., Teresinha, M. (2017). The strategic decision-making as a complex adaptive system: a conceptual scientific model. Complexity, 13 pages.